Είμαστε ότι τρώμε;
Πριν από μερικές μέρες βρέθηκα στο υπουργείο υγείας, ως εκπρόσωπος του σωματείου των Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδας σε μια συνάντηση για τη δημιουργία υλικού διατροφικής αγωγής για τα σχολεία. Μέσα σε όλα αυτά που τα ωραία που είπαμε σε αυτή την εξαιρετική πρωτοβουλία του υπουργείου κάποια στιγμή ο υπεύθυνος του υπουργείου για τη δράση μας μοίρασε κάποια παλιά έντυπα διατροφικής αγωγής για μαθητές γυμνασίου και λυκείου με τίτλο «είμαι ό,τι τρώω», ενώ στη τελευταία σελίδα έγραφε «Ρίξε το βάρος στο παιδί». Από τους ανθρώπους του υπουργείου ειπώθηκε ότι υπάρχει κάποιο κονδύλι για να επανατυπωθεί το υλικό άμεσα και να μοιραστεί στα σχολεία.
Μπορεί το 2004 που συντάχθηκε το υλικό τέτοιες προσεγγίσεις στο ζήτημα της παιδικής παχυσαρκίας να ήταν ο κανόνας για την πρόληψη και αντιμετώπιση της, όμως σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Με το ποσοστό εμφάνισης διατροφικών διαταραχών να έχει εκτιναχθεί, ξέρουμε πια ότι στις παρεμβάσεις στα παιδιά πρέπει πάνω από όλα να έχουμε σαν κανόνα να μην κάνουμε κακό!
Εξετάζοντας το πολυφορεμένο μήνυμα «Είμαστε ό,τι τρώμε» πραγματικά αναρωτιέμαι τι μπορεί να εισπράττει κάποιος όταν το ακούει. Άρχισα να ρωτώ φοιτητές που κάνουν την πρακτική τους στο γραφείο μου αν πιστεύουν ότι «Είμαστε ό,τι τρώμε» και πήρα μερικές ενδιαφέρουσες απαντήσεις. Ένας φοιτητής μου είπε «ναι, είμαστε!» και συνέχισε «εχτές που έφαγα παραπάνω αισθάνθηκα πολύ άσχημα με αυτό που έκανα και για αυτό που είμαι». Μια άλλη φοιτήτρια μου είπε «Πιστεύω πως ναι» και σε δεύτερη σκέψη συνέχισε «Εντάξει αν φάω χοιρινό δε σημαίνει ότι είμαι γουρούνι, αλλά σίγουρα η διατροφή μου με καθορίζει σε κάτι». Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκα ακόμα πιο εντυπωσιακές τοποθετήσεις από το γενικόλογο και αυθαίρετο «Αν τρώμε σκουπίδια και η ζωτικότητα μας θα είναι μάλλον για τα σκουπίδια», το κλασικό «Ναι, είμαστε ότι τρώμε», το επικίνδυνο «Αυτό που τρώμε είναι μέρος του σώματος μας και της εικόνας μας» αλλά έως και πολύ εύστοχες τοποθετήσεις που εισάγουν την έννοια της άσκησης, δλδ του τι τρώμε και τι καίμε, αλλά και άλλες πιο πλήρεις που εισάγουν την έννοια του τι απορροφούμε και τι μεταβολίζουμε.
Από βιοχημικής πλευράς είναι πολύ δύσκολο να τοποθετηθούμε, γιατί τελικά υπάρχει αυτό που τρώμε, αυτό που απορροφούμε, αυτό που χρησιμοποιούμε, αυτό που αποθηκεύουμε, και αυτό που αποβάλλουμε, είτε επειδή δεν το απορροφήσαμε είτε επειδή το χρησιμοποιήσαμε. Ενώ όλα αυτά καθορίζονται από το πλαίσιο ζωής που έχουμε, από το τι αναπνέουμε, αν καπνίζουμε, αν έχουμε στρες, αν κοιμόμαστε καλά και φυσικά αν γυμναζόμαστε και πόσο. Άρα σίγουρα δεν είμαστε απλά ότι τρώμε!
Αυτό που απουσιάζει όμως από όλα τα παραπάνω είναι το κομμάτι τις προσωπικότητας μας που καθορίζει το τι είμαστε. Αν αντιστρέψουμε το ερώτημα «Είμαστε ότι τρώμε;» στο ερώτημα τι «Τι είμαστε;» θα καταλάβουμε εύκολα ότι η απάντηση δεν είναι «αυτό που τρώμε». Είμαστε, αυτά που σκεφτόμαστε, αυτό που αισθανόμαστε, τα κίνητρα που έχουμε, αυτά που λέμε και αυτά που κάνουμε. Σε όλα αυτά ένα μικρό κομμάτι μόνο είναι η διατροφή μας, σημαντικό αλλά μικρό. Η διατροφή μας μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογική μας κατάσταση, χωρίς όμως να είναι ο καθοριστικός παράγοντας. Από την άλλη μεριά η ψυχολογική μας κατάσταση μπορεί να επηρεάσει την διατροφή μας με καταλυτικό τρόπο χωρίς να συνεπάγεται ότι είμαστε ότι τρώμε. Ας πάρουμε ως παράδειγμα μια κυρία 60 ετών που πέρασε πολύ δύσκολα παιδικά χρόνια, στα οποία και πείνασε. Όλη η αγάπη που δέχθηκε ήταν δια μέσου του φαγητού που της προσφέρθηκε. Κατά συνέπεια μπορεί η διατροφή της σε περιόδους ευμάρειας στην ενήλικη ζωή της να αποτελεί μια υπεραναπλήρωση των κενών της παιδικής της ηλικίας. Σίγουρα δεν είναι ότι τρώει αλλά το συναίσθημα πίσω από αυτό που την κάνει να τρώει είναι μέρος αυτού που είναι.
Στη φράση «Είμαστε ό,τι τρώμε» διαφωνώ γιατί στην απλότητά της καταργεί πολλές έννοιες της σχέσης της διατροφής μας με το σώμα μας. Επίσης, περνώντας αφιλτράριστη στα αυτιά ενός εφήβου μπορεί να είναι επικίνδυνη ωθώντας τον σε κάποια διατροφική διαταραχή. Και όλα αυτά γιατί καταργεί πολλές ουσιαστικές πτυχές της προσωπικότητας μας, όπως του τι αισθανόμαστε, τι σκεφτόμαστε και τι κάνουμε. Χωρίς να μειώνουμε την αξία της ποιοτικής διατροφής, δεν είμαστε ό,τι τρώμε, είμαστε κάτι πολύ περισσότερο. Ελπίζω ο υπεύθυνος του υπουργείου να κατέγραψε την ένσταση μου για την ανάγκη δημιουργίας νέου επικαιροποιημένου και ασφαλούς σύγχρονου υλικού.
- Date 15 Ιανουαρίου 2018
- Tags Γενικά, Ζωή και Υγεία