Καμπύλες ανάπτυξης – Καταλαβαίνοντας την ανάπτυξη του παιδιού σας
Κατά την παιδική ηλικία το ύψος και το βάρος αυξάνονται συνεχώς. Είναι σημαντικό λοιπόν να υπάρχει κάποιος τρόπος αξιολόγησης της ανάπτυξης του παιδιού αλλά και του κινδύνου υποθρεψίας ή παχυσαρκίας.
Τη λύση σε αυτό το ζήτημα μας δίνουν οι καμπύλες ανάπτυξης καθώς μας παρέχουν μια γενικότερη εικόνα αναφορικά με τη φυσική ανάπτυξη του παιδιού. Στην πραγματικότητα οι καμπύλες ανάπτυξης συγκρίνουν το βάρος, το ύψος, την περιφέρεια κεφαλής και το δείκτη μάζας σώματος (πρακτικά αδρός δείκτης παχυσαρκίας) με μέσες τιμές των παιδιών ίδιας ηλικίας και φύλου. Σε βάθος χρόνου ο γιατρός και ο διαιτολόγος μπορούν να διερευνήσουν αν ένα παιδί αναπτύσσεται φυσιολογικά και φυσικά αν είναι παχύσαρκο ή ελλιποβαρές.
Στις καμπύλες ανάπτυξης που βλέπουμε στο βιβλιάριο του παιδιού κάθε γραμμή αντιπροσωπεύει μια εκατοστιαία θέση. Για να καταλάβουμε καλύτερα τι είναι οι εκατοστιαίες θέσεις μπορούμε να δώσουμε ένα παράδειγμα: πχ ένα αγοράκι που βρίσκεται στην 35η εκατοστιαία θέση ύψους σημαίνει ότι το 35% των αγοριών της ηλικίας του έχει χαμηλότερο ύψος από αυτό και το 65% μεγαλύτερο ύψος. Αντίστοιχα για το βάρος, την περιφέρεια κεφαλής και το δείκτη μάζας σώματος (ο δείκτης μάζας σώματος είναι ένας δείκτης παχυσαρκίας και υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος με το τετράγωνο του ύψους) ισχύουν ακριβώς τα ίδια.
Η αξιολόγηση των καμπύλων ανάπτυξης είναι μια λίγο πιο σύνθετη διαδικασία. Ένα παιδάκι που βρίσκεται στην 25η καμπύλη ανάπτυξης, για το ύψος, δε σημαίνει ότι δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά, αντιθέτως είναι απολύτως φυσιολογικό ενώ θα μπορούσε να πει κάποιος ότι είναι και αναμενόμενο αν οι γονείς του επίσης δεν είναι πολύ ψηλοί. Αυτό που πρέπει να μας προβληματίσει είναι οι ακραίες τιμές ή όταν παρατηρούμε σε βάθος χρόνου ένα παιδί να «χάνει καμπύλες» δηλαδή αν στα 5 του χρόνια είναι στην 75η καμπύλη ύψους και στα 6 του χρόνια να είναι στην 45η. Ως ακραίες τιμές θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε:
Για το ύψος κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση. Τιμές κάτω από αυτήν υποδεικνύουν μη ικανοποιητική ή καθυστέρηση της ανάπτυξης του παιδιού, ενώ κάτω από την 5η εκατοστιαία θέση θεωρείται πολύ χαμηλού ύψους. Αντίστοιχα αν βρίσκεται πάνω από την 90η, θεωρείται πολύ ψηλό. Το αυξημένο ύψος για την ηλικία του παιδιού σπάνια αποτελεί πρόβλημα εκτός αν είναι υπερβολικό και κρύβει ενδοκρινικές ανωμαλίες.
Για το βάρος όταν βρίσκεται κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση θεωρείται πολύ χαμηλό, ενώ όταν βρίσκεται πάνω από την 90η ή την 95η εκατοστιαία θέση θεωρείται αυξημένο και πολύ αυξημένο, αντίστοιχα. Το βάρος αξιολογείται πάντα συναρτήσει του ύψους, δηλαδή ένα παιδί που είναι στην 90η εκατοστιαία θέση ύψους και στην 90η εκατοστιαία θέση βάρους είναι απολύτως φυσιολογικό.
Για το Δείκτη Μάζας Σώματος ακραίες τιμές θεωρούνται μικρότερες της 10ης και μεγαλύτερες της 90ης εκατοστιαίας θέσης. Τιμές κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση υποδηλώνουν ότι το παιδί είναι ελλιποβαρές ενώ τιμές πάνω από την 90η υποδηλώνουν υπέρβαρο παιδί, δηλαδή με αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξει παχυσαρκία ενώ πάνω από την 95η υποδεικνύουν παχυσαρκία.
Υπάρχουν πολλές καμπύλες ανάπτυξης διαθέσιμες για τα παιδιά ανάλογα τον πληθυσμό. Πολύ αξιόπιστες σύγχρονες καμπύλες ανάπτυξης θεωρούνται του παγκόσμιου οργανισμού υγείας (WHO) οι οποίες είναι και δωρεάν διαθέσιμες σα λογισμικό στην ιστοσελίδα του οργανισμού http://www.who.int/childgrowth/software/en/ καιhttp://www.who.int/growthref/tools/en/ για μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για να αξιολογηθούν σωστά οι καμπύλες ανάπτυξης πρέπει να έχουμε μετρήσει το ύψος και το βάρος πολύ προσεκτικά και με μεγάλη ακρίβεια καθώς μικρά λάθη μπορεί να δώσουν πολύ εσφαλμένα αποτελέσματα.
Οι καμπύλες ανάπτυξης λοιπόν είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την αξιολόγηση της κατάστασης θρέψης των παιδιών και της ανάπτυξής τους. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι για οποιαδήποτε αμφιβολία καλό είναι να συμβουλευόμαστε τον παιδίατρο ή το διαιτολόγο μας.
- Date 15 Μαΐου 2017
- Tags Παιδική διατροφή